Overkapping ‘Over de ring’, Antwerpen

Aanleiding

De Antwerpse ring vormt de hoofdader voor het vervoer in de stadsregio. Hoewel de stad doorheen de tijd flink is uitgebreid, is het snelwegnet niet evenredig meegegroeid, wat resulteert in zware verkeersvolumes en negatieve impact op de omliggende stad. Het vervolledigen van de ring wordt gezien als noodzaak en een overkapping biedt de kans om de schaarse ruimte in de stad doeltreffend in te zetten, voor mobiliteit én leefbaarheid. Uniek aan de Antwerpse kwestie is de invloed van burgerverzet op de planvorming en de constructieve benadering van de actiegroepen. Het is mede dankzij hun onuitputtelijk doorzettingsvermogen dat de overkapping van de Antwerpse ring op tafel ligt. Vanaf 2017 hebben zes multidisciplinaire teams verdeeld over zes segmenten de overkapping van de Antwerpse ring ontwerpend onderzocht in een co-creatief proces met bewoners en stakeholders als centrale motor van het ontwerpproces.

Visie

De grote uitdaging van de overkapping is om deze letterlijke verbindingen over de infrastructuur te combineren met het herdenken van de systemen van de stad. In het masterplan stellen we een integrale visie met doorkijk op de lange termijn voor en in onze strategische projecten presenteren we concrete stappen om leefbaarheid te combineren met eerste overkappingsplannen.

Met onze ingrepen willen we op systeemniveau vormgeven en bijdragen aan een ambitieus en veerkrachtig landschap met een groenblauwe ladderstructuur; aan transversale verbindingen tussen binnen-en buitenstad met een nieuwe vervoerscorridor ondersteund door een fijnmazig fietsnetwerk en flexibel parkeerbeleid; aan een dynamische en leefbare stad waar wonen, werken, open ruimte, natuur en infrastructuur bruisend samenkomen; en aan inpasbare leefbaarheidsmaatregelen zonder de huidige infrastructuur te bevestigen en daarmee structurele oplossingen te hypothekeren.

Resultaat

STRATEGISCH PROJECT NIEUW OOST

In dit strategisch project voor Borgerhout stellen we met Nieuw Oost een ambitieus verdichtingsproject voor, waar we de verhoogde spoorweg en het huidige ‘Spoor Oost’ willen herdenken als geïntegreerde zone. Met het spoorpark creëren we een direct toegankelijk park aan de dichtbevolkte stukken van Borgerhout en beantwoorden we aan de groentekorten in deze zone, waardoor nieuwe kansen voor woonontwikkeling op ‘Spoor Oost’ ontstaan. Met een waterpark aan de Aquafinsite voorzien we aanvullend een strategisch overkappingsproject als schakel en hefboom voor een toekomstbestendig en geïntegreerd stedelijk watersysteem. De ruimte die gecreëerd wordt op de kap ten zuiden van de Schijnpoort wordt een bijzondere plek voor waterbuffering en waterzuivering in combinatie met zachte recreatie.

STRATEGISCH PROJECT SCHIJNVALLEI

De wijken Borgerhout Intra-Muros en Deurne- Noord liggen mentaal erg ver uit elkaar. Door een chirurgische aaneenschakeling van plekken en verbindingen te maken, wordt het mogelijk om Borgerhout te verbinden met het centrum van Deurne Noord. Een levendige as ziet het licht van de versteende binnenstad, over een groene kap, naar de volkstuintjes en de openheid van de Schijnvallei waarbij we inzetten op het versterken van een nieuwe identiteit met publieke voorzieningen en nieuwe accenten.  Het voorgestelde terrassenlandschap van de Schijnvallei kan de slechte luchtkwaliteit en geluidsoverlast vanwege de infrastructuur helpen opvangen. Aanvullend zoeken we naar strategieën om buurten die vandaag met hun rug naar de ring liggen, om te keren naar het nieuwe landschap.

Vervolg

De Vlaamse overheid, de stad Antwerpen en het Havenbedrijf hebben 1,25 miljard euro uitgetrokken om een eerste pakket van Ringprojecten te realiseren. Projecten uit alle zes segmenten van zijn geëvalueerd op leefbaarheid, kosten en baten, ruimtelijke kwaliteit en maatschappelijk draagvlak. Uiteindelijk selecteerde het politiek stuurcomité 18 overkappings- en leefbaarheidsprojecten, waaronder de projecten ‘Nieuw Oost’, ‘Waterpark’ en ‘Schijnvallei/Ter Lo/ Deurne’ in segment Oost. De vervolgfase gaat van start in de eerste helft van 2019.