Stedelijke Waterbergingen Tilburg Noord

Aanleiding/doel

H+N+S Landschapsarchitecten is gevraagd een integraal voorlopig ontwerp op te stellen voor beide locaties. De berging Stokhasseltlaan is bedoeld als ‘1e compartiment berging’, om het afgekoppelde regenwater uit de stad voor een korte periode vast te houden, zodat het vertraagd wordt en vuil kan bezinken. De berging Moerstraat-Rugdijk is bedoeld als ‘2e comparti­ment berging’ en heeft, naast de opvang­functie, ook een zuiverende werking, door een opgevouwen sloot met moerasvegetatie. Om de randvoorwaarden hiervoor aan te scherpen heeft een werksessie plaatsgevonden met Frank van Dien (Ecofyt). Met behulp van de subsidie ‘Anders werken aan Stad, Dorp en Land’ is extra aandacht geschonken aan de relatie tussen de waterberging van de Stok­hasseltlaan en initiatieven en ontwikkelingen uit de omgeving.

Visie

De opgevouwen sloot aan de Moerstraat-Rugdijk wordt een herkenbaar en expressief onderdeel van het mozaiëklandschap van de stadsrand. Binnen de randvoorwaarden van een duurzaam helofytensysteem en bijbehorende beheerpaden is een spannend landschap bedacht dat reageert op de omgeving. De plek sluit aan op het netwerk van ommetjes vanuit de stad en vormt daarbinnen niet alleen een schakel maar ook een bijzondere bestemming.

De waterber­ging aan de Stokhasseltlaan vormt een expressieve stadsentree van Waterlandschap Pauwels. Het water en de routes maken ruimtelijke en recreatieve verbindingen. De dynamiek van het water is beleefbaar voor automobilisten en omwonenden. Door de aanvoerroute langs de bosrand te laten lopen in plaats van door het bos ontstaat een gradiëntrijke, aantrekkelijke overgang van bos naar parkstrook.

Ontwerp Moerstraat/ Rugdijk

De kop van de opgevouwen sloot bestaat uit een brug over de bezinkvijver. De staart bestaat uit een hoogspanningsmast aan een boomweide. Aan de entree vormen de sloten lange lijnen, aan de staart zijn ze kleinschaliger. Wandelaars kunnen dwalen over de groene beheerkades en de vele bruggen. Een halfverhard pad doorkruist het helofytenlandschap richting de toekomstige brug over de Burgemeester Bechtweg. Een prachtig uitkijkpunt over het lijnenspel van de helofyten. In het midden ligt tussen het hoge riet een smal vlonderpad. De duikers en de bruggen worden ingezet als verbijzondering. Door persroosters is het water goed zichtbaar; de lage ligging van de bruggen maakt het water bijna tastbaar.

Ontwerp Stokhasseltlaan

De waterkamers aan weerszijden van de Stokhasseltlaan worden begrensd door een bosrand en hoogwaardige stedelijke gevels, omzoomd door riet. De kavel aan de westkant is opgedeeld door lage dijkjes met elzen. In de kavel aan de oostzijde is een 'salicetum' beeldbepalend. Deze boomgroep van diverse inheemse wilgensoorten sluit aan op de voorgestelde royale beplanting met boomgroepen van de Stokhasseltlaan. De bergingen lopen geleidelijk vol vanaf de kruising Stokhasseltlaan-Bechtweg: droger naar de bosranden. De orthogonale structuren van de dijkjes en de vlonderpaden contrasteren met de vloeiende loop van het water. De aanvoerroute loopt langs de zuidelijke bosrand, hier wordt een gradiënt van natuurlijke oever via mantel- zoomvegetatie naar opgaand bos gemaakt die ecologisch zeer interessant is.

Vervolg

Het Voorlopig Ontwerp wordt door de gemeente verder uitgewerkt tot Definitief Ontwerp en Uitvoeringsontwerp. In het VO-rapport zijn aandachtspunten meegegeven voor deze verdere uitwerking, bijvoorbeeld de kwaliteit van het water in verschillende sloten en hoe deze op elkaar aansluiten.