Erfgoedlijn Romeinse Limes

Aanleiding

Netwerktafel

Het netwerk Romeinse Limes Zuid-Holland heeft als doel de Romeinse Limes zichtbaar en beleefbaar te maken en heeft een gezamenlijke visie 2020 vastgesteld. Tot nu toe zijn door de netwerktafel binnen prachtige resultaten behaald, zoals het visualiseren van castellum Matilo en het terughalen van de Zwammerdamschepen.

Tussenstand

De visie voldoet nog steeds, maar er is bij netwerktafel en Provincie behoefte aan een kwaliteitsslag en verdieping van de gestelde doelen. Het Wensbeeld 2018-2020 is daarmee een dynamisch werkdocument van de netwerktafel Romeinse Limes Zuid-Holland en vormt een uitgangspunt voor verdere acties.

Aanpak

H+N+S heeft een analyse van de Romeinse Limes in Zuid-Holland gemaakt, als context voor de visie 2020. Daarna is gekeken hoever het staat met het realiseren van de visie door een analyse van de gerealiseerde projecten en te inventariseren welke projecten nog gerealiseerd kunnen worden.

Resultaat

Om het potentieel van de Limes voor Zuid-Holland waar te maken zijn er op basis van de visie voor 2020 vijf lijnbrede streefbeelden geformuleerd:

1. Oude Rijn ontwikkelen tot Romeinse Waterbaan
2. Zwammerdamschepen worden merk van de Limes in Zuid-Holland
3. Visualiseren en verbinden 6 castella en Forum Hadriani
4. Onderscheidend aanbod op dagmarsafstand in landelijk gebied
5. Ontwikkelen toeristische knopen op de Limes

Romeinse Waterbaan

De Rijn vormt in 2020 een doorgaande vaarroute van aan elkaar gekoppelde Ro­meinse vaararrangementen, die met steigers en toeristische over­stappunten aansluit op doorgaande fiets- en wandelroutes langs de Limes. Zo kan in Valkenburg bij voormalig castellum Praetorium Agrippinae nog een steiger gerealiseerd worden.

Zwammerdamschepen

De Romeinse houten platbodems die bij Zwammerdam werden opgegraven worden gerestaureerd in museum Archeon. Het verhaal van de schepen kan zowel rondom Alphen aan de Rijn, het museum en de vindplaats, als ook op de nationale schaal worden gebruikt als aansprekend merk van de Limes, bijvoorbeeld door replica’s in te zetten als rondvaartboten.

Parelsnoer

De zes castella en het Forum Hadriani, maar ook de veel nog verborgen wachttorens, zijn belangrijke kralen in een waar parelsnoer aan Romeinse bezienswaardigheden. Niet alleen kan de fysieke en digitale zichtbaarheid van deze plekken nog verbeterd worden, maar ook thematische routes per fiets, voet en boot verdienen nog aandacht.

Beleef de Romeinen

Er zijn een aantal “gaten’’ in het aanbod in het landelijk gebied tussen de grotere knopen op de Limes. Op deze plekken is het van belang dat er arrange­menten worden ontwikkeld: een Romeinse beleving met (informatie over) vervoer over land en water, in com­binatie met horeca en overnachtingsmogelijkheden. Een mooi voorbeeld is het Limes­bier uit Bodegraven.

Toeristische knopen

Niet alleen Leiden en Alphen zijn toeristische knopen aan de Limes, maar ook Katwijk, Bodegraven-Reeuwijk en Leidschendam-Voorburg maken plannen voor een interessant aanbod aan activiteiten voor bezoekers. De grote knopen spelen hun rol als toeristische trekpleister en startpunt voor een verdere verkenning van de Limes.

De Limes: regionaal, nationaal en internationaal

De erfgoedlijn Romeinse Limes verbindt dus erfgoed, landschap en water, verschaft ruimtelijke kwaliteit, en beschikt over groot recreatief en toeristisch potentieel. Met het ontwikkelen van de erfgoedlijn wordt het publiek gestimuleerd kennis te maken met de Romeinse Limes, en biedt het een basis om dit erfgoed van lokaal tot (inter)nationaal niveau te beschermen.