H+N+S Landschapsarchitecten heeft een paper geschreven over drie instrumenten die van grote betekenis zijn geweest in de ruimtelijke ordening in Nederland tegen het licht van de opgaves uit de delta gehouden. Centraal staan de Lagenbenadering, het Lagenmodel en het Casco Concept. De Nederlandse delta staat onder druk. Onze delta met onze deltawerken, dijken, diepe polders en gemalen is niet gebouwd op een grote zeespiegelstijging als gevolg van hevige klimaatverandering. Onze steden en ons landgebruik zijn niet ingericht op frequente zware regenbuien en zomerse droogteen we zoeken meer ruimte voor ontwikkeling in die delta. En het is de vraag of onze traditie van harder pompen, sterkere dijken en betere deltawerken wel het antwoord is op al dit klimaatgeweld. De opgaves zijn enorm en de onzekerheden waarmee beslissingen moeten worden genomen groot. Hoe kunnen de drie planningsinstrumenten hier een bijdrage aan leveren?
Nieuws
Reflecties op de Lagenbenadering, het Lagenmodel en het Casco Concept voor Redesigning Deltas
22 mei 2023
Nederland
Redesigning Deltas
De concrete aanleiding voor deze vraag volgt uit de uitdaging voor het herontwerp van de Nederlandse Delta. De opdracht is verstrekt door de onderzoeksgroep Delta Urbanism als onderdeel van de Redesiging Deltas beweging. Daarmee is dit stuk niet meer dan een opmaat, een eerste gedachtelijn gevormd door een reflectie van de instrumenten met literatuurstudie en plananalyses. De resultaten van de studie zijn getest met de groep ontwerpers die gewerkt hebben aan de door Redesigning Deltas opgezette ontwerpstudie.
Vraagstelling
We bestuderen de drie instrumenten op hun successen in het verleden en beschouwen of deze binnen de vraagstellingen van de delta opgave behulpzaam zijn in het formuleren van antwoorden. Kortom, in hoeverre kunnen de modellen ons (ontwerpers, planners en bouwers van de delta) bijstaan in het analyseren en ordenen van de complexe, gelaagde en onvoorspelbare lange termijn opgaven voor de wateropgave in de delta? We richten ons in drie paragrafen op de achtergronden van deze instrumenten. We sluiten af met een beschouwing op de interactie van de drie instrumenten in een ontwerpproces en de toepasbaarheid binnen de opgave van het werken aan een houdbare toekomst van de delta.
Bodem en water sturend
De drie instrumenten geven ook handvatten voor de hernieuwde inzichten om bodem en water sturend te laten zijn bij gebiedsontwikkeling. Dit heeft inmiddels een planologische basis gekregen met de Kamerbrief over de rol van Water en Bodem bij Ruimtelijke Ordening. De hoe vraag is daarin echter nog nauwelijks beantwoord.
Kortom in het paper stoffen we de Lagenbenadering, het Lagenmodel en het Casco Concept af, schaven ze bij en houden ze opnieuw tegen het licht van de delta van vandaag. H+N+S Landschapsarchitecten hoopt daarmee een bijdrage te kunnen leveren aan het debat en onderzoek naar de toekomstige delta en houvast te geven aan de invulling van andere transitieszoals bodem en water sturend.
Het paper is hier te lezen.