Nieuws

NMM 5 jaar later

26 augustus 2019
Soesterberg

Eind 2014 opende onze koning het nieuwe Nationaal Militair Museum (NMM) op de voormalige vliegbasis Soesterberg. De herinrichting van het 45 hectare grote terrein – ontworpen door H+N+S – was toen nog niet eens volledig af. Het terrein lag er kaal bij. In de realisatiefase was een groot deel van het terrein onderzocht op niet gesprongen explosieven en daarom gezeefd. Daarnaast waren veel gebouwen en verharding verwijderd. Het gevolg was een aanlegsituatie met vooral veel kaal zand.

Gekozen is voor een geleidelijke, natuurlijke ontwikkeling van nieuwe vegetatie, passend bij de plek. Dit is ecologisch het meest interessant maar het betekent wel dat hiervoor tijd nodig is. Nu – vijf jaar later – begint ons plan pas echt vorm te krijgen. De hoogste tijd om eens polshoogte te nemen en te kijken hoe het terrein er nu bij staat. Duidelijk is in ieder geval dat de heidevallei haar naam eer aan doet: de heide bloeit…

Het NMM is gerealiseerd als een zogenaamd DBFMO project, waarbij het consortium ook een onderhoudsverplichting heeft, in dit geval 25 jaar. Onderdeel van de opgave is niet alleen een goed onderhoud van gebouw en buitenterrein maar ook het ontwikkelen van bepaalde tevoren bepaalde natuurwaarden. Die 25 jaar is hard nodig om de afgesproken natuurdoelen op het gebied van bijvoorbeeld bosontwikkeling maar ook de realisatie van waardevol heideschraalgrasland te realiseren.

Om de ontwikkeling te monitoren vindt jaarlijks een ecologische schouw plaats met een onafhankelijk ecoloog. Sinds de aanleg is zichtbaar dat de natuur zich zeer snel herstelt en voorspoedig ontwikkelt. De meeste soorten staan er – na een kleine dip als gevolg van verstoring tijdens de aanlegfase – nu beter voor dan voorheen. Veel soorten hebben zich uitgebreid in aantal of in areaal, of beide. Het gaat hierbij om waardevolle en kwetsbare soorten flora en fauna, zoals bijvoorbeeld bijzondere vlinders of de zandhagedis. Op het kale, arme zand hebben zich ondertussen diverse pionierssoorten gevestigd.

In de komende jaren zullen gefaseerd de tijdelijke afrasteringen weggehaald worden, als de natuurontwikkeling dit toelaat. Bij de Arena zijn plaatselijk de eerste hekjes al verwijderd. De heidevallei ontwikkelt zich gestaag, met een mooi mozaïek van heide en schraalgrasland met hier en daar een stukje kaal zand – interessant voor zandbijtjes - en een ven. Van de nieuw aangelegde vennen wordt al direct sinds de aanleg veelvuldig gebruik gemaakt door het wild.

Naast de natuurontwikkeling die tijd vergt worden ook steeds beter de architectonische bedoelingen van het landschapsontwerp zichtbaar. De stiltetuinen vormen stilaan ook echt de aparte werelden zoals ze bedoeld zijn, met een scherp contrast tussen de gecultiveerde binnenwereld van het Herdenkingsplein respectievelijk de Herdenkingstuin en de ruige natuur eromheen. Ook bij de bosparkeerplaatsen begint langzaam het beeld te ontstaan van groene kamers met auto’s in het bos, onderling gescheiden.