pleininrichting + hergebruik

Herinrichting Rode Plein Amersfoort

De herinrichting van het Rode Plein is één van onderdelen uit de totale herinrichting en ontwikkeling van de Wagenwerkplaats in Amersfoort. Op termijn moet hier een woon-werkwijk met meer dan 650 woningen ontstaan. Centraal ligt het Rode Plein omgeven door monumentale gebouwen, zoals de Veerensmederij en het Ketelhuis. Alhoewel het nooit bedoeld was als parkeerruimte werd het plein jarenlang wel zo gebruikt. Met de herinrichting hoopt de NS en de gebruikers de auto te weren en een kwaliteitsimpuls te geven zodat het plein weer uitnodigt tot verblijven en ontmoeten.

Aanleiding/doel

H+N+S Landschapsarchitecten werd door NS stations gevraagd een schetsontwerp te maken voor een van de uitwerkingsprojecten vanuit de eerder opgestelde Inrichtingscatalogus Openbare Ruimte en het Masterplan Wagenwerkplaats, beide in samenwerking met IMOSS. Het doel was het Rode Plein te herinrichten om de verblijfskwaliteit en gebruiksmogelijkheden te vergroten en het onrechtmatig gebruik als parkeerterrein te voorkomen. Dit met beperkte middelen en hergebruik van vrijgekomen NS-meubilair en spoormateriaal.

Schetsontwerp herinrichting Rode Plein

Uitwerking

Ontwerp

Samen met de opdrachtgever werd geschetst op mogelijke modellen voor de herinrichting. Uiteindelijk werd gekozen om te kiezen voor een opstelling in een drietal 'rijtjes' in oost-west richting over het plein, verwijzend naar de voormalige sporen. Er worden stationsbanken, poefjes en plantenbakken opgesteld om zo een afwisselend beeld neer te zetten en verschillende geavarieerde verblijfsplekken te maken. Tussen de 'rijtjes' is voldoende ruimte om plaats te kunnen bieden aan bijvoorbeeld een markt of kleinschalig evenement.

modellen studie

Dichtbij de gevel van het hoofdgebouw zijn de verdwenen sporen in de bestrating aangeduid. In een latere planfase is het streven deze sporen daadwerkelijk met spoorstaven te herstellen en aan te laten sluiten op de sporen die doorlopen aan oost- en westzijde van het middengebied. In de plint van het hoofdgebouw komt op termijn een restaurant of andere horecavoorziening, mat ruimte voor terras op het plein. Een van de 'rijtjes' is dankzij de toezegging van extra budget vanuit NS uitgevoerd als een langgerekt en robuust zitmeubel/podium/plantenbak/tribune-element. Deze markeert de locatie waar vroeger de 'bufferdraaierij' stond toen de Wagenwerkplaats nog in bedrijf was. Het element is opgebouwd uit hergebruikte afgedankte betonnen wisselbielzen. Door de manier van stapelen ontstaat er veel variatie aan zitplekken en nodigt het element uit tot spelen. Er zijn twee uitsparingen voor planten en bomen.

doorsnede/aanzicht rode plein

Hergebruik

De stationsbanken en poefjes zijn vrijgekomen bij werkzaamheden op andere NS-stations. Ook zijn er drie banken, opgebouwd uit gestapelde betonnen bielzen met een houten dek voor wat comfort. Voor het tribune-element werden ruim 300 betonnen wisselbielzen gebruikt. Tezamen vormen ze een stoer beeldbepalend element. De cortenstalen plantenbakken zijn wel nieuw, omdat er vanuit hergebruikt stationsmaterieel geen acceptabel alternatief was. De bakken moeten incidenteel te verplaatsen zijn, om grotere evenementen met gebruik van het plein mogelijk te houden, of voor groot onderhoud. Met de opstelling van het meubilair is rekening gehouden met multifunctioneel gebruik. De tussenruimte kan benut worden voor bijvoorbeeld de opstelling van een markt of een optreden.

ontwerp van het tribune-element opgebouwd uit hergebruikte betonnen wisselbielzen
Beplantingsplan voor de bakken
Video Rode Plein, Wagenwerkplaats Amersfoort © Anne Talsma