Infra + Landschap
De A1 wordt ook wel de “Nederlandse Parkway” genoemd. De snelweg staat bekend om zijn landschappelijke uitstraling, waarbij een aantal kenmerkende landschapstypen worden doorsneden. Parkways worden gekarakteriseerd door brede midden- of buitenbermen. De verbreding van de A1 tussen Apeldoorn en Azelo zorgt voor een betere verbinding tussen de Randstad, de Stedendriehoek, Twente en het Noord- en Oost-Europese achterland. Door deze verbreding verviel de karakteristieke middenberm en was het des belangrijker om de kruisende landschapstypen te benadrukken en zichtbaar te maken vanaf de snelweg, om zo de landschappelijke uitstraling te behouden.
De A1 wordt steeds meer gebruikt door toenemend vrachtverkeer, wat in de doorstroom vertraging oplevert. Daarom heeft Rijkswaterstaat beslist om de A1 te verbreden van 2 naar 3 rijstroken tussen Apeldoorn en knooppunt Azelo. Onderdeel van de opgave was de impact van de verbreding op het omliggende landschap en het uitwerken van de kruisende structuren met de snelweg. Samen met Next architects en Heijmans infra is H+N+S aangesloten bij de realisatiefase van het traject.
Van de Randstad tot Noordoost Twente is de A1 een groots ontworpen snelweg met lange karakteristieke trajecten. Het zicht op het landschap is op veel plekken fenomenaal, met een aantal markante oriëntatiepunten. De meest markante landschappelijke highlights op de A1 zijn de grote waterkruisingen waar de A1 zich verheft boven het landschap en een weids zicht op de omgeving geboden wordt. Daarnaast zijn er de passages van de heuvelruggen en stuwwallen waar de weg ingesneden in het landschap ligt. Door flauwe taludhellingen, vaak beplant met heide wordt de doorsnijding tastbaar voor de automobilist en plaatselijk ook voor kruisend langzaam verkeer. Op het traject van de A1 tussen Apeldoorn en Azelo doorsnijdt de A1 de volgende landschapstypen:
De landschapstypen worden gewaarborgd en versterkt in het landschapsontwerp, waardoor er een afwisselende beleving ontstaat voor zowel de gebruiker op de snelweg als naast de snelweg. Dit beeld wordt versterkt door zichtvensters die zorgen voor een open zicht op het landschap. Bij de weginrichting was een ingetogen ontwerp het uitgangspunt waarbij het landschap centraal staat. Zo zijn de geluidsschermen begroeid en er zijn geen opvallende kleuren gebruikt. Om de weg en de relatie met het landschap te ondersteunen, zijn de nieuwe portalen in een extra brede uitvoering geplaatst, waardoor er geen pilaren in de middenberm staan. Langs het traject zijn er een aantal 'specials'. Samen met NEXT Architects werkte H+N+S aan een aantal verbijzonderde kruisingen, zoals Ecoduct de Oxersteeg, fietsbrug de Wakels en het Twenteviaduct.
Het resultaat is een leesbaar landschap voor de weggebruiker en een samenhangende vormgeving van de snelweg, die op het omliggende landschap reageert. Intussen is een groot deel van de verbreding al gerealiseerd. In 2025 zal ook het laatste deel tussen Apeldoorn-Zuid en Twello gereed zijn.
